Het Gesprek

Dit artikel is onderdeel van ‘Het Gesprek’. In Het Gesprek doen jonge makers in samenwerking met De Lawei en Gebied-B onderzoek naar gespreksvoering. Hiervoor hebben zij met verschillende Drachtsters gesproken. Hieruit is een podcast, een spel en een voorstelling voortgekomen die je op 27, 28 en 29 juni op Simmerdeis kan ervaren.
 
Gesprek met jezelf 
 
We moeten praten en we moeten luisteren om elkaar te begrijpen en samen te leven. Uitspreken en luisteren doe je elke dag in je persoonlijke leven en de mensen daarbuiten. Nemen we eigenlijk wel de tijd om een gesprek met onszelf aan te gaan? In ons hoofd kunnen er meerdere stemmen tegen elkaar botsen. Bewust en onbewust zijn die daar. Soms wat luider en soms op de achtergrond. Ze houden ons wakker als we willen slapen en zijn er als we keuzes maken. Voor Het Gesprek hebben we geoefend met een gesprek met jezelf.  

Hieronder vind je een uitnodiging om dit aan te gaan en te oefenen.  
 
Vrij schrijven 5 minuten  
Schrijf 5 minuten alles wat in je opkomt. Er is geen goed of fout maar blijf schrijven. 
Welk gesprek zou je eigenlijk moeten voeren met jezelf? 
 
Teken 5 minuten 
Dit doe je voor jezelf. Je hoeft niet goed te kunnen tekenen.  
Maak tekeningen tot de 5 minuten om zijn. 
Waar werd jij blij van afgelopen week?  
 
Denk 5 minuten na over de vraag: 
Luister je goed naar jezelf? Wanneer niet? 
 
Luister ook naar de podcast: ‘Het gesprek- Nu het nog kan’. Daarin gaan verschillende Drachtenaren met elkaar in gesprek door middel van een spel: ‘Het proberen waard’. Ze beantwoorden soortgelijke vragen over gesprekken met jezelf, je omgeving en gesprekken in de wereld. 
 

Het is moedig om je stem te laten horen  
In Gesprek met Linh Ngo over: leren praten met de cultuur waarmee je opgroeit.

Opgroeien in Drachten was lastig omdat mijn ouders allebei Vietnamees zijn en ik die taal thuis het meeste sprak. Omdat mijn moeder op een gegeven moment de juiste papieren niet had, werd ze weggestuurd. Zeven jaar lang was ik samen met mijn vader en in de tussentijd was ik veel bij mijn oppas of gastouder. Op die manier heb ik de cultuur van Drachten, of van het specifieke gezin, leren kennen. De ene was best wel Christelijk terwijl de ander niet Christelijk was. Als kind ben je snel beïnvloedbaar. Omdat je dan dingen snel kan oppakken was het makkelijk switchen tussen de gezinnen. Toen ben ik er wel achter gekomen dat sommige dingen als goed en niet goed worden gezien. Bij het ene gezin was ik vrijer dan bij het andere gezin. De normen en waarden wisselden. Ik zat wel eens in een botsing en vroeg mij af wat ik moest doen. Als kind had ik niks door maar achteraf zag ik dat het niet goed voor mij was.  
 
Ik heb nooit diepe gesprekken gehad met mijn ouders. Ook niet over moeilijke onderwerpen en sommige dingen zijn nog steeds taboe. Bijvoorbeeld over geaardheid, als het mentaal niet goed gaat of emoties. Dat is lastig in de Vietnamese cultuur en in de cultuur waar ik ben opgegroeid. De basisschool hielp met het spreken over emoties. Daar kon je kiezen uit drie emoties voor dat moment. De juf ging daar dan vaak op in. Dat maakte het toegankelijker om over emoties te praten. Ik denk dat je kan leren om gesprekken te voeren en je uit te spreken. Dat heb ik ook moeten leren en ik ben nog steeds lerende.  
 
Omdat ik altijd in de mens geïnteresseerd ben geweest volg ik nu de opleiding: leraar maatschappijleer. Op de school waar ik lesgaf, hoor ik negatieve verhalen, van andere studenten, over NT2’ers. Dat zijn leerlingen waar Nederlands de tweede taal is. Daar wil ik altijd het gesprek over aangaan en luisteren. Ik vraag de studenten waarom ze zo denken en waarom ze iets vinden. Het openstellen lukt totdat mensen gaan discrimineren. Dan spreek ik diegene erop aan. Dan is er geen wederzijds respect is, kan je geen gesprek voeren. Dan kost het te veel energie en raak ik meer energie kwijt dan dat ik ervoor terug krijg.  
 
Er zijn geen onderwerpen meer waar ik niet over praat. Zo hoop ik ook uit mijn bubbel te komen. Het is moedig om je stem te laten horen. Ik hoop dat we dat blijven doen.  
 
Ben je benieuwd wat Linh nog meer te zeggen heeft? Luister ook naar de podcast: ‘Het gesprek- Nu het nog kan’. Waarin Linh (23 jaar) met Douwe (80 jaar) in gesprek gaat door middel van het spel: ‘Het proberen waard’. 

Dit artikel werd geschreven door Gioia Tolmeijer

We leven in een democratie en daar is gesprek voor nodig 
In gesprek met burgemeester Jan Rijpstra over: Gesprekken in de wereld. 

Als er wat is dan praat je erover. Zo ben ik thuis ook opgevoed. Je kon alles vertellen zonder dat het direct op een weegschaal werd gelegd of dat er direct een oordeel over werd gegeven. Mensen zijn veel te snel in het oordelen over wat er gezegd is. Dat is ook iets wat ik keer op keer in een gesprek probeer aan te geven in een debat, met raadsleden of in elk ander gesprek. We leven in een democratie en daar is gesprek voor nodig. 
  
Urgent is dat wij niet in staat zijn om met elkaar te leven zonder dat we onze leefwijze opdringen aan de ander. Dat zie ik als een bedreiging van de samenleving. In Nederland vind ik het ‘ik’ dominant in de samenleving. Men begint altijd vanuit het ik en later komt het collectieve wij-gevoel om de hoek kijken. De wereld is voor maar een kleine groep zo belangrijk dat ze erover willen spreken of die ook een plek willen geven. 
  
Ideaal gezien hebben we iets collectiefs nodig. Wij leven op een klein planeetje ergens in het heelal. Die moeten we gezond en levend houden dus eigenlijk zou dat het uitgangspunt moeten zijn. Tegelijkertijd denken mensen in die wereld heel verschillend. Wat voor de een de wereld is, is voor de ander het individu. Het is een prachtig denken om een wereldburger te zijn, maar in de praktijk komt daar geen bal van terecht. Het is allemaal in de kleine omgeving waar je werkt en woont en daar kan het al fout gaan. In het ideaalbeeld zou je je eigen ‘ik’ aan de zijkant zetten zodat die ‘ik’ ondersteunend is aan die wereld en dat je daardoor via de wereld ook het wij-gevoel gaat creëren. Als wij met elkaar zeggen ‘wij gaan die wereld verbeteren’ en ‘we doen dat met elkaar’, creëer je automatisch een wij-gevoel. 
 
Als burgemeester heb je een taak in de samenleving om elke keer open te staan met het geheel en te zeggen: kom maar langs. Als iemand met mij in gesprek wil is dat een drempel om met een burgemeester in gesprek te gaan. Daarvan ben ik mij bewust. Ik wil per se elke aanvraag inzien en dan zelf beslissen of ik het gesprek aan ga. Als iemand het lef heeft om naar mij toe te stappen zegt dat wat. Als iemand bij mij komt wil diegene iets kwijt. Dat is moedig. Op wereldniveau zijn er vaak veel tussenschakels. Voordat wereldleiders met elkaar spreken zijn er tig adviseurs aan het werk geweest en daarmee heeft die wereldleider niks meer te zeggen. Die zitten aan tafel voor de bühne. Vooraf is alles afgesproken en daar gaat het fout. Dat is heel jammer. In de gemeente komt dat ook voor.  
 
Het luisteren kan veel beter. We moeten vaardigheden creëren waarin we leren luisteren en dus leren praten. We denken te horen wat de ander zegt. We leren niet hoe we dat moeten doen. Ik vind dat het op scholen moet beginnen. Van jongs af aan op een speelse manier.  
Ik zie dat er al veel is veranderd met mijn lagere school en hoe mijn kinderen zijn opgegroeid op school.  
 
Corona heeft een grote rol gespeeld in de communicatie in Nederland. Qua communicatie in interviews en discussies op tv vind ik dat interviewers wel dichterbij mogen komen. Door bijvoorbeeld de vraag te stellen: bent u bang geweest? Dat laat de luisteraar ook het gevoel geven dat een politicus het ook even spannend kan vinden en ook gevoel heeft.   
Ik besef me door dit interview dat ik dit werk niet zou kunnen doen als ik mijn gevoel niet liet meewegen. Want dan kan ik beter stoppen. 
 
Ben je benieuwd wat Jan nog meer te zeggen heeft? Luister ook naar de podcast: ‘Het gesprek- Nu het nog kan’. Waarin Jan (68 jaar) met Audrey (16 jaar) in gesprek gaat door middel van het spel: ‘Het proberen waard’. 

Dit artikel werd geschreven door Gioia Tolmeijer

Wees jezelf en pas je aan  

Als je ergens binnenkomt weet je niet altijd wat de regels zijn. De ongeschreven afspraken dwalen soms door de ruimte. Er is duidelijk wie de baas is en wie er moet luisteren. 
Maar daar sta je dan, in deze nieuwe situatie waar je wel het een en ander van vindt. Je brengt ook jezelf mee.  
 
Er zijn mensen die overtuigd zijn van het gegeven dat anderen zich moeten aan passen. De ‘nieuweling’ moet zich aanpassen aan de gekende situatie. Dat houdt traditie in stand.  
Er zijn ook mensen die vinden dat iedereen volledig zichzelf mag zijn in welke situatie dan ook. Dat zou de wereld niet overzichtelijker maken.  
 
Ik denk dat het beide is: wees jezelf en pas je aan. Dat het oplevert dat we elkaars wijsheid kunnen horen en inzichten kunnen delen. Zeg wat er gezegd moet worden op de plek waar het thuishoort. Dus niet achter iemands rug, of alleen maar bij de koffiemachine. Maar daar aan de tafel waar het gehoord moet worden. Want, stel dat iedereen zichzelf kan zijn en iedereen zich aanpast. Hoe zou de wereld er dan uit zien?  
 
We denken vaak dat we moeten kiezen; of het een of het ander. Wat als we zouden erkennen dat we als mensen gepolariseerd zijn, dat alles in ons aanwezig is. Dan zou zowel het aanpassen als jezelf zijn wellicht minder moeite kosten. Het moeten kiezen tussen het een en het ander, maakt dat alles niet onnodig ingewikkeld?  
 
Deze column werd geschreven door Karlijn Benthem